Gepubliceerd op 30-06-2023 om 12:00
Nationaal Fietscongres 2023, wij waren erbij!
XTNT doet veel op het gebied van fietsstimulering. En dus konden onze fietsexperts niet ontbreken op het Nationaal Fietscongres 2023! Vorige week donderdag reisden daarom verschillende collega’s af naar de gemeente Rheden om daar andere fietsprofessionals te ontmoeten en kennis uit te wisselen. Fietsstimulering brengt gedragsbeïnvloeding op verschillende niveaus met zich mee, iets waar we toch best wel wat over weten, al zeggen we het zelf. In dit artikel nemen we je, aan de hand van onze bijdrage op het Nationaal Fietscongres, mee in onze kennis en ervaring op het gebied van fietsstimulering en gedragsbeïnvloeding.
Betrokkenheid van organisaties bij fietsstimulering vergroten
Te beginnen met Zuid-Limburg Bereikbaar, dat het programma fietsstimulering uitvoert in opdracht van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten en de provincie Limburg. De centrale opdracht? Het verhogen van het fietsgebruik in utilitaire ritten én het verbeteren van de verkeersveiligheid. In de bijdrage van Jolanda (XTNT) en Louise Lohmeier (Zuid-Limburg bereikbaar) op het Fietscongres, leggen zij uit dat betrokkenheid van gemeenten noodzakelijk is om het juiste programma op te stellen en daadwerkelijk inwoners te verleiden meer te fietsen. Echter, op dit moment heeft een deel van de gemeenten nog weinig kennis, affiniteit en ervaring op het gebied van fietsstimulering. Jolanda vertelt: “In ons werk hebben we daarom niet alleen aandacht voor het uitrollen van campagnes en interventies, maar vooral ook voor hoe we weerstand (scepsis en inertia) bij gemeenten ombuigen naar meewerken en meedenken.” Jolanda en Louise gingen in gesprek én gaven concrete handvatten om organisaties meer betrokken te krijgen bij het proces en de uitvoering van fietsstimuleringsprogramma’s. Meer weten? De presentatie vind je onderaan dit artikel.
Pak eens een andere route
Na een mooie presentatie van Jolanda, was het de beurt aan fietsexpert Sjors. In zijn bijdrage ging Sjors in de op de vraag: Hoe bewegen we fietsers om een andere route te kiezen waardoor (te) drukke fietsroutes rustiger en daardoor wellicht veiliger worden? Hij baseerde zich in zijn verhaal op een door XTNT uitgevoerd onderzoek naar de spreiding van fietsstromen. In het onderzoek is gekeken naar motieven en weerstanden van fietsers om bepaalde routes te kiezen, om vervolgens op zoek te gaan naar haakjes om dat gedrag te veranderen en fietsers mogelijk te verleiden om een andere route te kiezen. Benieuwd naar de conclusies? Neem gerust eens contact op met Sjors! Hij vertelt je graag meer!
Ik Fiets
Vervolgens mocht Birgitta, samen met Marcel Bijlsma van Mobidot, met de deelnemers in debat over een aantal stellingen die zij hadden geformuleerd op basis van de uitkomsten van het Ik Fiets programma. Aan het eind van de middag leek het in detail doornemen van alle onderzoeksresultaten namelijk minder passend, gezien de lonkende slotborrel. Wat vonden de deelnemers?

- Een gedrags- en communicatiecampagne voor fietsstimulering kan prima met, of juist zonder app. Met een app verzamel je vrij makkelijk allerlei data over waar, wanneer, hoe en waarom mensen reizen. Maar het vraagt ook een flinke investering in tijd en geld, dus kies bewust.
- Met de stelling ‘Een succesvolle probeeractie vraagt om breder aanbod’ was bijna iedereen het eens. Breedte werd dan zowel benoemd binnen het probeeraanbod (bied mensen ook de gelegenheid om een e-bakfiets, speed pedelec en ook de ‘gewone’ fiets uit te proberen) als daarbuiten. Stel een totaalpakket van interventies samen die elkaar versterken, dus combineer een e-bike actie met bijvoorbeeld een challenge, aanschafregeling en pakkende interventie op locatie.
- Van communiceren om het communiceren waren de deelnemers niet gecharmeerd. Authentieke content gemaakt van en over echte deelnemers doet het veel beter. Dus benader degene die achter de opmerking op je Insta-account schuilgaat en maak daar een ervaringsverhaal mee. Zet inwoners in het gebied waar je campagne voert op de foto, in plaats van dat je stockfoto’s koopt. En doe iets met de (kritische) feedback die je krijgt van je deelnemers en communiceer daar dan weer over.
MBO-studenten stimuleren om naar school te fietsen. Hoe doe je dat?
Het inmiddels alweer even geleden dat XTNT in samenwerking met de provincie Utrecht, de gemeente Amsterdam en het ministerie I&W zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek naar het (reis)gedrag van mbo-studenten deed. Maar ondanks dat het een paar maanden verder is, is het onderwerp nog steeds even relevant! Daarom heeft onze collega Henriëtte ons verhaal gedeeld op het Nationaal Fietscongres. We zijn deze dag kort ingegaan op de uitkomsten van het onderzoek.
De conclusie van het onderzoek: De opgehaalde triggers uit het onderzoek zijn heel mooi, maar ze zijn nog steeds hoogover. Er is dus verder vervolgonderzoek nodig waarbij we specifiek kijken welke interventies werken bij welke soort school. Daarom kijken we bij XTNT ook vooral naar het praktijkgedeelte. Immers is onderzoek doen heel belangrijk, maar het heeft pas invloed als we er ook iets mee doen in de praktijk.
Op dit moment is Henriëtte bezig in Zuid-Limburg met een onderwijsaanpak. In deze onderwijsaanpak nemen we de conclusies mee die we in het mbo-onderzoek hebben opgehaald. Onze hoofdboodschap: we voeren een 4-fasen campagne uit waarbij we eerlijk zijn tegen studenten maar wel met een knipoog. Deze aanpak is echt maatwerk, want iedere school is anders.

Meer weten?
Wil je nu meer weten over de gemeenteaanpak in Zuid-Limburg, de gedragscarrousel van Tour de Force, het Ik Fiets programma of het MBO onderzoek? Klik dan op de linkjes en download de presentaties die XTNT’ers Jolanda, Sjors, Birgitta en Henriëtte hebben gegeven op het Nationaal Fietscongres 2023. Natuurlijk kun je ook contact met hen opnemen als je verdere vragen hebt!