Gepubliceerd op 19-01-2023 om 16:00
XTNT onderzoekt: hoe reageert de buurt op een zelfrijdende auto?
Toekomstmuziek! Of toch niet? Een deelauto zónder bestuurder rijdt je straat in en parkeert soepeltjes in een parkeervak. Zo kun jij rustig instappen en je weg vervolgen. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Zie je het al voor je?
Buurautonoom: de zelfrijdende deelauto
Misschien is die toekomst al dichterbij dan je denkt. Het bedrijf Buurauto is namelijk bezig om het concept ‘BuurautoNoom’ te ontwikkelen. De naam zegt het al; een deelauto wordt gecombineerd met de functie van ‘automated valet parking’ (dat wil zeggen; de auto wordt autonoom naar je toegereden). Hoe dat werkt? Dat leggen we kort uit in de infographic hiernaast.
Buurauto ontwikkelt dit concept om het gebruik van deelauto’s te stimuleren en twijfels over de beschikbaarheid en de afstand tot de deelauto weg te nemen. Daarnaast ontstaat er meer ruimte in de woonwijken zelf, bijvoorbeeld voor groen, doordat de deelauto’s buiten de wijk worden gestationeerd.
XTNT duikt in de beleving van de verkeersdeelnemers
Buurtauto bouwt samen met SmartwayZ.NL, TU/e en AIIM aan de deelauto. En afgelopen november ging de testauto de straat op in een woonwijk in Breda en werden er enkele proefritten gemaakt. Voor de omgeving leek de auto volledig zelfrijdend door de sticker op het voertuig, maar er zat tijdens de testperiode nog wel een chauffeur achter het stuur. De test had onder andere als doel om te onderzoeken hoe de andere weggebruikers reageren op een zelfrijdende deelauto: gedragen zij zich anders? En hoe zit het met het gevoel van (verkeers)veiligheid? Projectleider en verkeerspsycholoog Kirsten ging samen met collega’s Ingeborg, Kai en Gerard op onderzoek uit.
Ze adviseerden enerzijds over hoe de praktijktest het beste kon worden ingericht, en daarnaast gingen zij tijdens de tests na hoe weggebruikers reageren op de autonome auto. Omdat de zelfrijdende auto op erg lage snelheid reed, werd er tijdens de testweek ook een controle auto ingezet. Deze auto reed, net als de zelfrijdende auto, erg langzaam maar had geen uiterlijke kenmerken van een zelfrijdende auto. Zo konden we in het onderzoek nagaan of er mogelijk irritatie optrad vanwege het feit dat er een zelfrijdende auto reed, of omdat de auto simpelweg langzaam reed.
Het gedragsonderzoek
“Om erachter te komen wat eerder onderzoek zegt over dit onderwerp, doken we eerst de literatuur in. We zochten uit wat er volgens de theorie speelt op gebied van attitude en gedrag bij de verkeersdeelnemers, en wat de resultaten zijn van andere proeven in binnen- en buitenland.” Vertelt Kirsten.“ Daarnaast gingen we tijdens de proef ook echt de straat op om verkeersdeelnemers kort te bevragen aan de hand van een korte vragenlijst.
Uit ervaring weten we namelijk dat lange vragenlijsten misschien wetenschappelijk wel erg sterk in elkaar zitten, maar in de praktijk weten we dat je dan maar weinig respons ophaalt. En daarbij is er grote kans dat respondenten de vragenlijsten afraffelen om er vanaf te zijn. Het was wel een uitdaging om de vragenlijsten zo kort te houden. Je wil over zo’n interessant onderwerp natuurlijk zoveel mogelijk te weten komen!”

Observaties met slimme camera’s
Ingeborg: “Met de vragenlijsten onderzochten we hoofdzakelijk de attitude van verkeersdeelnemers over het concept zelfrijdende auto’s en over de verkeersveiligheid, maar om het daadwerkelijke gedrag van andere weggebruikers te meten hebben we geobserveerd. Dat deden we met behulp van slimme camera’s van ViNotion. Vooraf hebben we bepaald welke gedragingen we zouden verwachten, en met behulp van de beelden en de data is gekeken of deze gedragingen daadwerkelijk voorkwamen. We hebben daarbij beelden van de situatie met de controle auto vergeleken met beelden van de zelfrijdende auto. Dat was veel werk, maar levert interessante inzichten op!”
Het onderzoek is op dit moment in de afrondende fase, maar we verwachten binnenkort meer bekend te maken over de resultaten. Stay tuned!
Meer weten?
Spannend! Ben je ook zo benieuwd naar de uitkomsten? Hou dan onze website in de gaten. Meer weten over dit project? Neem dan contact op met info@xtnt.nl.