Opgave
Er kan meer gefietst worden naar sportverenigingen. Oorzaken voor het beperkte fietsen verschillen. Soms is een communicatiecampagne onvoldoende om fietsers over de streep te trekken, bijvoorbeeld omdat fietsers de route naar het sportterrein erg onveilig vinden. Zonde, want fietsen naar de sportclub biedt voordelen zoals het verminderen van parkeeroverlast in de buurt en het is natuurlijk een stuk duurzamer.
Vraag van de opdrachtgever
Het ministerie en Tour de Force zochten naar maatregelen waarbij zowel “zachte” (communicatieve) als “harde” (fysieke) maatregelen worden gecombineerd. Ze vroegen ons om pilots uit te voeren bij twee sportverenigingen. Het doel: meer leden op de fiets krijgen en onderzoeken welke combinatie van maatregelen het meest effectief is. De pilots moesten kennis opleveren voor toekomstige fietsstimulering bij sportclubs.
Aanpak van XTNT
Gedrag veranderen begint met je doelgroep begrijpen. Daarom stonden we al vroeg langs het voetbal- en hockeyveld en vroegen bezoekers over hun reiskeuze. Aan de hand van gesprekken met de clubs, een schouw op het sportterrein en een nulmeting met telslangen brachten we de situatie in kaart. Daarna konden de handen uit de mouwen!
Bij VV Haarsteeg brachten we allereerst de basis op orde: we richtten we het parkeerterrein anders in. Fietsers kregen hun eigen gemarkeerde ‘fietszone’ en we markeerden rijrichtingen om fietsers en auto’s te scheiden. Zo creëerden we een veiliger en aantrekkelijker fietsklimaat. Onder de vlag van de campagne “Kort ritje? Da’s zo gefietst” maakten we clubposters met eigen spelers als rolmodellen. We topten de pilot af met een gepersonaliseerde game om het thema ludiek onder de aandacht te brengen.
Tegenstrijdig als het klinkt, verminderden we bij M.M.H.C. Voordaan juist het aantal fietsrekken zodat er meer ruimte was om de fiets in het rek te stallen. Scooters en bakfietsen kregen eigen vakken. De fietsenstallingen werden beter bereikbaar en efficiënter gebruikt. We ontwikkelden een plattegrond waarop alle stallingen stonden aangegeven en communiceerden via banners, posters en sociale media de positieve norm: 6 van de 10 Voordaners fietst al naar de club!
Resultaten
Eerlijk is eerlijk: old habits die hard. De tellingen toonden nog geen directe toename in fietsgebruik aan. Of dit direct aan de pilot ligt, is lastig vast te stellen. Het kan bijvoorbeeld ook komen doordat er gemeten werd in het winterseizoen met kouder en regenachtig weer. Wat we wel weten: de clubleden waren enthousiast! Bij Voordaan vond 42% dat de maatregelen het fietsen aantrekkelijker maakten en gaf een meerderheid zowel de aanpassingen als de communicatie een 8 of hoger. Bij VV Haarsteeg was een derde positief over de verbeterde veiligheid voor fietsers.
Voor duurzame gedragsverandering is meer tijd nodig. Gelukkig zetten beide clubs de maatregelen door. VV Haarsteeg heeft inmiddels het parkeerterrein permanent aangepast!